İHBAR TAZMİNATI (2025)

Bu yazımızda İhbar tazminatının ne olduğu, ihbar süreleri, ihbar tazminatında zamanaşımı, ihbar tazminatında görevli ve yetkili mahkeme ve ihbar tazminatında arabuluculuk süreci hakkında bilgilere yer verilmiştir. İhbar tazminatının şartları hakkında kısaca bilgi verilmiş olup ayrıntılı bilgi almak için linke tıklayabilirsiniz.

İHBAR TAZMİNATI NEDİR?

İhbar tazminatı, işçi ile işveren arasında akdedilmiş geçerli olarak kurulmuş, belirsiz süreli, sözlü ya da yazılı iş sözleşmesinin haklı neden olmaksızın derhal feshedilmesi hallerinde; iş sözleşmesini haksız olarak derhal fesheden tarafın diğer tarafa ödemekle yükümlü olduğu tazminattır. 

İhbar tazminatının doğumunda taraflar üzerinde kusur araştırılması yapılmaz. Burada önemli olan husus; yasada belirtilen fesih sürelerine uyulup uyulmadığıdır. 

İşçinin ihbar tazminatı hakkı, iş sözleşmesinin feshi ile doğar. İhbar tazminatı alacağı 4857 sayılı kanuna göre; işçinin, almış olduğu son ücreti üzerinden hesaplanır. Ancak son ücret işçinin fiilen almış olduğu ücret değil kesinti yapılmadan hesaplanan brüt ücret olmalıdır.  İşçinin almış olduğu brüt ücrete ek olarak; ikramiye, yemek, yol, odun-kömür yardımı gibi para ile ölçülebilen diğer verilerde eklenerek giydirilmiş ücret adı verilen miktar ihbar tazminatı hesabında esas alınmalıdır.

FESİH (İHBAR) SÜRELERİ NEDİR?

Öncelikle belirsiz süreli iş sözleşmesini feshedecek tarafın, bu durumu diğer tarafa belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshinden önce bildirmesi gerekir. Kanunda bildirim, şekil şartına bağlanmamıştır. Yani yazılı veya sözlü yapılabilir. Ancak bildirimin sözlü yapılması halinde ispat hususu gündeme gelmektedir. Bu nedenle işçinin hak kaybına uğramaması için fesih bildiriminin noter aracılığı ile yapılması önem arz edecektir. Fesih bildirimi karşı tarafa ulaştığı anda sonuçlarını doğurur. Ulaşma, muhatabın hakimiyet alanına girdiği andır.

İş Kanunu’na göre bildirim sürelerine aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Fesih bildiriminde bulunacak kişi işçi ise; fesih bildiriminin işverene ulaşması ile başlayacak olan ihbar süresi kadar çalışmalı veyahut bu süre esas alınarak ihbar tazminatı ödemelidir. Şöyle ki; 2 yıl çalışmış bir işçi, işverene fesih bildiriminde bulunacak ise bildirimin işverene ulaşmasından itibaren 4 hafta daha çalışmalıdır. Zira kanuna göre; iş sözleşmesi 4 hafta sonunda feshedilmiş sayılacaktır. İşçi bu sürelere uymadığı takdirde ise işverence açılacak ihbar tazminatı davası ile karşı karşıya gelecektir.  

Fesih bildiriminde bulunacak kişi işveren ise; fesih bildiriminin işçiye ulaşması ile başlayacak olan ihbar süresi sonuna kadar işçi işyerinde çalışmalı veyahut bu süre esas alınarak ihbar tazminatı ödemelidir. Ek olarak; işveren bu süre zarfında işçiye iş arama izni vermelidir. 

İş arama izni; 4857 sayılı kanunun 27.maddesinde düzenlenmiştir. İş sözleşmesini haklı neden olmadan fesheden işverenin, sözleşmenin tarafı olan işçiye günde 2 saatten az olmamak kaydı ile iş arama izni vermesi yasal zorunluluktur. İşveren, işçiyi iş arama saatlerinde çalıştıramaz ve bu saatlere ilişkin ücret kesintisi yapamaz. İşçi, iş arama saatlerinde çalıştırılıyor ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı öder. İşçi, iş arama izinlerini toplu kullanabilir ancak işten ayrılacağı son günlere denk getirmeli ve işverene bu durumu bildirmelidir.

4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçinin ihbar tazminatını alabilmesi için belirli şartların gerçekleşmiş olması gerekmektedir. 

İHBAR TAZMİNATI ALMANIN ŞARTLARI NELERDİR?

1. İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması gerekir.
2. İş sözleşmesinin, haklı neden olmaksızın feshedilmiş olması gerekir.
3. İş sözleşmesinin feshinde İş Kanunu m.17’deki sürelere uyulmamış olması gerekir. 

 İHBAR TAZMİNATINDA ZAMANAŞIMI

4857 sayılı İş Kanunu’na göre; işçinin ihbar tazminatı alacak hakkı 5 yıllık zamanaşımına tabi tutulmuştur. Şöyle ki; işçi, iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde işverene karşı ihbar tazminatı alacağı için dava açmalıdır. Aksi halde; 5 yıllık zaman diliminden sonra, işçinin açacağı işçilik alacaklarına ilişkin davada zamanaşımı itirazı ile karşı karşıya gelebilir.

İHBAR TAZMİNATINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

İşçilik alacaklarına ilişkin görevli ve yetkili mahkeme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre belirlenmekte olup görevli mahkeme yasa gereğince İş Mahkemeleri, yetkili mahkeme ise işverenin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.

İHBAR TAZMİNATINDA ARABULUCULUK SÜRECİ

İşçinin ihbar tazminatı alacak hakkı için dava açmadan evvel 7036 sayılı yasa gereğince önce arabuluculuk kurumuna başvurması zorunluluktur. Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Arabuluculuğa başvurmadan dava açılması, davanın usulden reddi sebeplerindendir.

İhbar tazminatı alacağı detaylı, özenli çalışılması gereken konuların başında gelmektedir. Balyoz Hukuk Ve Danışmanlık Bürosu olarak bu alanda özverili şekilde çalışmakta ve mağduriyetler oluşmadan müvekkillerimizin hakkını layığı ile savunmaya gayret etmekteyiz.